Hoogbegaafde autist overleeft in een niet-autistische wereld

De ‘slimme (energie)meter’ is weer helemaal hot. Met name op Twitter zie ik zo ongeveer elke dag linkjes voorbijkomen naar allerlei alarmerende verhalen over dat apparaat. Verhalen die, gezien de inhoud en de toonzetting, vooral geschreven worden door figuren die slecht geïnformeerd zijn en overal samen-zweringen en Big-Brotherpraktijken zien.

Zo’n apparaat doet twee dingen: het verbruik registreren en dat verbruik af en toe doorgeven aan de netbeheerder die ze weer doorgeeft aan uw energieleverancier. Dat doorgeven gebeurt eens per twee maanden ten behoeve van een verbruiksoverzicht voor de klant, eens per jaar voor de jaarafrekening, en verder alleen bij verhuizing, wijziging van energieleverancier en wanneer het noodzakelijk is voor onderhoud en beheer van het netwerk.

Voordelen

Doordat het digitaal gaat wordt de meteropnemer overbodig. Vervelend voor die man of vrouw natuurlijk, maar wellicht dat daarvoor een vervangende functie gevonden kan worden. Voor miljoenen consumenten betekent het echter wel dat ze geen halve dag meer vrij hoeven te nemen van hun werk omdat de meteropnemer binnen moet kunnen. Want wat doet de gemiddelde Nederlander in zo’n geval? Klagen dat-ie voor een bezoekje van vijf minuten een halve vakantiedag moet inleveren!

Doordat u elke twee maanden een gebruiksoverzicht ontvangt houdt u zicht op uw verbruik en ziet u dus vrij snel als er iets niet klopt — bijvoorbeeld omdat ergens in huis een apparaat aanzienlijk meer stroom is gaan gebruiken, of omdat uw buurman uw stroomtoevoer aftapt.

Als u ongeveer weet hoeveel u verbruikt en u daar de tarieven langs legt kunt u een vrij aardige inschatting maken van hoeveel u bij de jaarafrekening bij moet betalen of terug gaat krijgen. Vooral handig als u ziet aankomen dat u een paar honderd euro zult moeten bijbetalen, dan kunt u die alvast opzij zetten zodat u straks geen betalings-problemen gaat krijgen.

Dus wat is er op tegen? Van alles, volgens allerlei slecht-geïnformeerde en al dan niet paranoïde figuren.

Inbreuk op de privacy

Het apparaat zou een inbreuk maken op de privacy. Hoe dan? Uw leverancier zal toch moeten weten hoeveel u verbruikt, het enige verschil is dat de meterstanden voortaan automatisch worden doorgegeven en u dus niet meer iemand moet binnenlaten in uw woning en er maar op moet vertrouwen dat het echt de meteropnemer is.

Bovendien is een meteropnemer ook maar een mens, niet onfeilbaar, en is er dus altijd een risico dat hij of zij de meterstanden verkeerd invult waardoor u opeens een paar duizend euro terug krijgt — die u vervolgens toch weer terug moet betalen — of een naheffing krijgt van enkele duizenden euro’s. Zo’n fout kan dan wel hersteld worden door de meterstanden opnieuw op te laten nemen, maar intussen zit u met de ellende.

Die op papier genoteerde standen moeten vervolgens ook weer door iemand ingetypt worden, met nog meer kansen op fouten en onaangename financiële verrassingen. Door zo’n slimme meter worden dus maar liefst twee mogelijke bronnen van fouten geëlimineerd.

Controle op uitlezen

De wet stelt dat de meter (behoudens in enkele specifieke situaties) maar eens per twee maanden uitgelezen mag worden, maar sommige mensen vragen zich af of dat niet veel vaker zal gebeuren, al dan niet onder het mom van ‘onderhoud’.

Het zou kunnen, maar waarom zou uw netbeheerder dat willen? Het kost tijd, geld en energie zonder dat er iets tegenover staat. Bovendien zou het een enorme hoeveelheid extra dataverkeer opleveren, verkeer dat het netwerk nodeloos zwaar zal belasten en hoop informatie aanlevert die allemaal wel weer verwerkt moet worden.

Het feit dat het in de wet is geregeld is natuurlijk geen garantie dat uw netbeheerder zich daar aan zal houden. Een netbeheerder welke zich niet aan de regels houdt kan echter een zeer forse boete gaan krijgen, iets wat hij echt niet zal gaan riskeren enkel om te zien of u deze week wat meer stroom heeft verbruikt dan vorige week.

Tariefswijzigingen

Door het eens per twee maanden uitlezen zou uw energieleverancier in de winter uw voorschot kunnen verhogen omdat u dan meer verbruikt. Die vrees lijkt ongegrond.

Waarom? Ten eerste omdat het een hoop extra administratie betekent, en ten tweede omdat in het voorjaar de tarieven dan weer verlaagd zouden moeten worden omdat u dan minder gebruikt, hetgeen opnieuw een hoop extra administratie oplevert.

Precies daarom betaalt u een jaar lang elke maand hetzelfde vaste voorschotbedrag, en wordt dat bedrag bepaald aan de hand van uw verbruik over het vorige jaar: zodat u vooraf weet hoeveel u het komende jaar per maand moet betalen, en uw leverancier weet hoeveel geld er elke maand gaat binnenkomen.

Het systeem kan gehacked worden

Inderdaad, die meter maakt deel uit van een digitaal informatienetwerk en kan dus gehacked worden. Het Pentagon heeft meer budget voor beveiliging van hun ICT-infrastructuur dan alle netbeheerders en energieleveranciers in Nederland bij elkaar en zelfs hun systemen zijn gekraakt, dus het computernetwerk van uw netbeheerder is ook wel te hacken.

Maar waarom zou iemand digitaal willen inbreken op uw energiemeter? Het is nou niet dat uw meterstanden waardevolle informatie is voor iemand anders dan uzelf en uw energieleverancier.

Een terugkerende kreet is dat iemand door in te breken in zo’n ‘slimme meter’ kan zien wanneer u niet thuis bent zodat hij (of zij) in uw woning in kan breken. Kom op zeg, er zijn wel makkelijkere en veiligere manieren om te zien of iemand niet thuis is!

Auto niet voor de deur? Niemand thuis! Geen licht in huis ‘s avonds? Niemand thuis! Licht in huis dat elke avond om exact dezelfde tijd aan gaat? Dan heeft die verlichting een tijdschakelaar, dus kennelijk is er niemand thuis. Grote stapel post in de brieven-bus? Aha, de bewoners zijn op vakantie! Alle planten uit de vensterbank gehaald en bij elkaar op tafel? Duidelijk teken dat de bewoners op vakantie zijn en het de oppasser makkelijker willen maken om de plantjes water te geven.

Daarnaast heeft een hackende woninginbreker niks aan uw verbruiksgegevens daar dat per definitie informatie achteraf is. Stel, u gaat twee weken op vakantie; daardoor verbruikt u thuis dus minder stroom. Wat ziet zo’n hacker dan? Dat u op vakantie bent geweest. Nutteloze informatie dus tenzij hij terug in de tijd kan reizen. Maar wie dat kan zal allicht lucratievere inbraken kunnen plegen dan in uw woning.

Big Brother Is Watching You

Dat is dan niet zozeer Big Brother overheid als wel Big Brother netbeheerder. Volgens sommigen zou de beheerder door elke vijf minuten de meter uit te lezen (wat-ie niet zal doen) zelfs kunnen zien welke apparaten u gebruikt! “Oh, mevrouw Jansen zit nu TV te kijken en meneer De Vries heeft zojuist z’n wasmachine aangezet”. Totale onzin. Ten eerste weet zo’n meter niet welk apparaat aan welk stopcontact hangt, ten tweede zal het uw energieleverancier echt niet boeien welke apparaten u gebruikt. Het enige wat uw leverancier wil is dat u betaalt voor wat u verbruikt.

Ik ben zelfs het idiote argument tegengekomen dat in die ‘slimme meter’ een camera verborgen zou kunnen worden. En wat mag daar dan het nut van zijn? Dat apparaat hangt als regel in een meterkast, en de meeste mensen komen hooguit in de meterkast omdat het een handige plek is om de stofzuiger in op te bergen. Ik waag te betwijfelen of er bij eender welke netbeheerder iemand via die camera geboeid naar live-beelden van tienduizenden gesloten kastdeuren zal gaan zitten kijken.

Straling

Altijd een topper onder de onwetenden, de paranoïden, de onwetende paranoïden en de paranoïde onwetenden van de samenleving: het apparaat geeft straling af en dat zou gevaarlijk zijn! Het eerste klopt, het tweede niet.

Zo’n meter verbruikt elektriciteit en produceert daardoor inderdaad wat straling. Of beter gezegd, een klein elektromagnetisch veld. Niets bijzonders, dat is een eigenschap van alle apparaten welke elektriciteit gebruiken. Ook uw koelkast, wasmachine, vaat-wasser, TV, computer, mobiele telefoon en de wekkerradio naast uw bed doen dat. Net als de kabels die er aan vast zitten om al die apparaten aan het stopcontact te hangen.

Hoeveel mensen kent u die daarom alle elektrische apparaten uit hun woning hebben verbannen? Ik ken er ook geen.

Ik vind het altijd wel een opmerkelijk verschijnsel, dat gedoe over straling. Enerzijds zijn er de paniekverhalen over de gevaren van allerlei soorten straling, maar intussen staan onze woningen vol met allerlei elektrische apparaten (straling!), is bij hele volks-stammen hun mobiele telefoon zo ongeveer vergroeid met hun oren (straling!), heeft een groot deel van de Nederlandse huishoudens draadloos Internet (straling!) en gaan de iPads en andere tablet-PC’s met ingebouwde Wifi (straling!) als zoete broodjes over de toonbank.

En dan ga ik maar niet beginnen over allerlei mysterieuze,  niet wetenschappelijk vast te stellen ‘aardstralen’, de ‘instralingen’ door Yomanda en de al even geheimzinnige stralen waarmee — volgens sommigen — de overheid onze gedachten beïnvloedt…

Consequent blijven

Uw verbruiksgegevens zitten in een elektronisch datasysteem. Daar zaten ze toch al in, al komen ze er straks dan in via een digitaal kastje in plaats van via de schrijfblok van de meteropnemer. Er zit ook informatie over u in tal van andere systemen. Zo zijn er systemen waarin informatie wordt bewaard over uw auto, uw Internetgebruik, uw belgedrag en wat al niet meer. Dus als u die ‘slimme meter’ gaat weigeren, gaat u dan ook heel consequent alle andere verworvenheden van het moderne leven schrappen?

Uw auto bijvoorbeeld. Dankzij de motorrijtuigenbelasting weet de overheid dat u een auto heeft (en zelfs welk merk, type en kleur), door die informatie te combineren met uw bankrekening en de beelden van camera’s langs de weg en bij tankstations kan de overheid precies bijhouden waar u en uw auto zich bevinden, waar u zoal heen gaat, en hoe vaak en bij welk tankstation u tankt (en hoeveel u daarvoor betaalt). Voor de zwaar paranoïden onder u: weet u echt heel zeker dat niemand tijdens de laatste APK of onderhoudsbeurt van uw auto stiekem een GPS-zender heeft ingebouwd?

Uw TV zal ook moeten verdwijnen. De kabelboer kan immers bijhouden hoe vaak en hoe lang u naar welke zenders kijkt en kan dus zien dat u een trouwe kijker bent van zo’n beetje elke soapserie. En in die TV zelf zou zomaar een kleine camera verborgen kunnen zitten zodat de overheid kan zien wat er in uw huiskamer (of slaapkamer…) gebeurt.

Hetzelfde geldt voor uw computer (in welke vorm dan ook). Niet alleen produceert zo’n apparaat straling, uw Internetprovider is tegenwoordig zelfs verplicht informatie over uw Internetverkeer op te slaan.

En dan zult u uiteraard ook afscheid van uw telefoon moeten nemen. Immers, ook uw belgedrag wordt in een elektronisch informatiesysteem opgeslagen. De overheid weet dus precies wanneer u voor het laatst uw moeder gebeld heeft (wat, twee weken geleden? Schande!) en hoe vaak u telefonisch een pizza bestelt. Bovendien kunnen uw gesprekken afgeluisterd worden.

Dus, geachte lezer, als u een beetje geloofwaardig wilt overkomen met uw gemekker over privacy, straling en de nieuwsgierigheid van de overheid, wees dan tenminste wel consequent in uw gedrag.

11 Responses to Slimme meter, domme burgers

Nieuwste column
Politie Eindhoven weigert lastige vragen te beantwoorden
Dat het Openbaar Ministerie niet gediend is van 'lastige' vragen wisten we al. Bij de politie heerst echter dezelfde mentaliteit.
Lees verder...
Fictie
Na de non-fictie ben ik mij nu ook gaan wijden aan het schrijven van (Engelstalige) fictie.
Lees hier verder